Energia ze śmieci

W niedalekiej przyszłości ciepło i energia może popłynąć z... miejskiego wysypiska śmieci. Ponad piętnastohektarowe wysypisko śmieci w Linowcu pod Starogardem Gd. zostanie, decyzją radnych, wydzierżawione gdańskiemu Elektromontażowi SA.

- Wysypisko, z którego korzystamy już ponad 10 lat, zostanie zamknięte jak tylko ruszy Zakład Utylizacji Odpadów w Starym Lesie - mówi Eugeniusz Żak, zastępca prezydenta Starogardu.
Przepisy nakazują odgazowanie wysypiska. Radni przy 16 głosach za, trzech wstrzymujących i jednym przeciwnym zdecydowali, że prezydent miasta będzie mógł podpisać umowę z Elektromontażem SA na okres dłuższy niż trzy lata. Taka umowa może być bardzo korzystna dla miasta, bo wszystkie koszty poniesie dzierżawca. On sam zarobi na gazie.
Radny Paweł Głuch skrytykował władze miasta za zbyt skąpe informacje na temat technologii udostępnione radnym.
- Wiem trochę więcej niż inni, bo przepracowałem w tej firmie rok - mówił radny Głuch. - Mają własną technologię i próbne odwierty dadzą im odpowiedź na pytania, czy złoża biogazu są dość duże, żeby rozpocząć ich eksploatację.
Biogaz nadający się do celów energetycznych może powstawać w procesie fermentacji beztlenowej, który jest złożonym procesem biochemicznym zachodzącym w warunkach beztlenowych. Substancje organiczne rozkładane są przez bakterie na związki proste - głównie metan i dwutlenek węgla. W czasie procesu fermentacji beztlenowej do 60 proc. substancji organicznej jest zamienione w biogaz. Gaz generatorowy może być spalany w silnikach tłokowych lub w turbinach gazowych. Instalacja do pozyskiwania energii sama zużywa jej ok. 50 proc.
W Polsce zarejestrowanych jest obecnie ponad 700 składowisk odpadów. Na większości z nich nie ma kontroli emisji gazów wysypiskowych. Około 100 dużych składowisk odpadów komunalnych nadaje się bardzo dobrze do zorganizowanego odzysku gazów wysypiskowych. Już dzisiaj łączna moc instalacji wytwarzających energię z wykorzystaniem gazu wysypiskowego daje 5,44 megawata energii elektrycznej oraz 3,5 MW energii cieplnej.

Kiedy popłynie energia z wysypiska śmieci w Linowcu? Na to pytanie dziś trudno jeszcze odpowiedzieć. Możliwości zagospodarowania energii są nieograniczone, od pokrycia potrzeb własnych, po sprzedaż do zakładu energetycznego.
Starogardzcy rajcowie mieli trochę wątpliwości przed głosowaniem. Pytali czy wydzierżawienie obcej firmie wysypiska nie jest strzeleniem sobie "samobója". W końcu przed odwiertami nie wiadomo ile biogazu można będzie pozyskać.
Działające w Polsce biogazownie wykorzystują biogaz z wysypisk śmieci głównie do produkcji energii cieplnej i elektrycznej.
- Braliśmy udział w instalowaniu aparatury energetycznej na wysypisku w Marzycach koło Gdyni - mówi Zbigniew Staśkowiak, dyrektor ds. energetyki w Elektromontażu Gdańsk SA. - Eksploatację na wysypisku można prowadzić maksimum przez 10 lat. Przesyłanie energii cieplnej jest bardzo kosztowne i zarobić można tylko wtedy, gdy odbiorca jest blisko. Najpierw wykonamy 2 -3 odwierty próbne. Zanalizujemy zawartość metanu i wówczas będziemy wiedzieli więcej.
Z tony odpadów komunalnych otrzymuje się średnio w skali roku 5 metrów sześciennych biogazu. Na nasze wysypiska trafiają przeważnie śmieci nie poddawane selekcji. Jest w nich dużo odpadów organicznych, są więc zdolne do wytwarzania dużej ilości cennego paliwa. Z powodu częstego braku odpowiednich uszczelnień masy składowanych odpadów, zasoby gazu wysypiskowego, możliwe do pozyskania, nie przekraczają 30-45 proc. całkowitego potencjału powstającego na wysypisku gazu.
Dyrektor Staśkowiak jest dobrej myśli. Istnieje ustawa, która nakazuje biogaz uwalniany przy odgazowywaniu wysypiska i szkodliwy dla środowiska zniszczyć. W przypadku wysypiska w Linowcu opierając się tylko na danych statystycznych dyrektor sądzi, że jego firmie uda się uzyskać rentowność.