Nagroda "Filar Powiatu Tczewskiego" dla Społecznego Komitetu Odbudowy Mostu

Covidowe obostrzenia sprawiły, że obchody minionego roku, jako Roku Romana Łaszewskiego, były bardzo okrojone. Stąd też dzisiejsze uroczystości rozpoczęły się od przypomnienia sylwetki tego zasłużonego Pomorzanina. Warto pamiętać, że Roman Łaszewski w latach 1919–1920 piastował stanowisko pierwszego w historii II RP wojewody pomorskiego z siedzibą w Toruniu. Okolicznościowy referent wygłosił Bogdan Wiśniewski.

W tym roku świętujemy, a właściwie to już świętowaliśmy (rocznica przypada 27 lipca, kiedy to odbywała się robocza sesja rady powiatu) 170. rocznicę rozpoczęcia budowy Mostu Tczewskiego. Z tej okazji prezentację przedstawił Łukasz Brządkowski ze Stowarzyszenia Dawny Tczew.

Zadanie wzniesienia mostów kolejowych przez Wisłę i Nogat pod Malborkiem powierzono Carlowi Lentze (ur. 1801 Soest, zm. 1883 Berlin), który był odpowiedzialny za koncepcje i całkowity projekt budowlany. - Był to doświadczony inżynier, w 1845 roku otrzymał Tytuł Rządowego Wykonawcy i Członka Królewskiej Komisji Rządowej do Spraw Budowy Mostów na Wiśle i Nogacie, a od 1850 roku był przewodniczącym tej komisji - mówił Łukasz Brządkowski.

(...) Przygotowania do budowy mostów w Tczewie i w Malborku rozpoczęły się w 1845 roku, na jej potrzeby wykupiono cegielnię w Knybawie, stworzono młyn cementowy oraz Królewską Fabrykę Maszyn, w której montowano poszczególne elementy konstrukcji. W czerwcu 1847 w wyniku trudnej sytuacji politycznej i gospodarczej prace budowlane na całej Kolei Wschodniej zostały wstrzymane, ruszyły ponownie dopiero w 1850 roku.

27 lipca 1851 roku król pruski Fryderyk Wilhelm IV oficjalnie wmurował kamień węgielny pod budowę mostu. - W latach 1850-1852 wykonywane były prace fundamentowe, które polegały na wbijaniu ścianek szczelnych przez kafar parowy, pod których osłoną murowano z granitu, bazaltu oraz piaskowca filary mostu - kontynuował prelegent. - W 1853 roku ukończono ich budowę, a rok później zmontowano dwa pierwsze przęsła (numer 3 i 4). Lenze nie czekając na próbne obciążenie konstrukcji zadecydował o zdemontowaniu drewnianych podpór pod nimi. Okazało się, że deformacje konstrukcji są zgodne z obliczaniami Schinza, który zmarł kilka dni przed testem.

W roku 1856 zamontowano przęsła nad rzeką (numer 1 i 2), a w 1857 ostatnie od strony prawego brzegu (nr 5 i 6). Po zamontowaniu wszystkich przęseł zbudowano dwa portale wjazdowe i pięć par wież na filarach. 12 października 1857 roku Most Tczewski został oddany do użytku, co pozwoliło na uruchomienie bezpośredniej komunikacji kolejowej pomiędzy Berlinem i Królewcem. Z uwagi na epidemię cholery oraz chorobę króla nie odbyły się tego dnia żadne wielkie uroczystości, nie mniej było to wielkie wydarzenie, ponieważ w momencie otwarcia most w Tczewie był najdłuższym mostem w Europie. Jego długość całkowita wynosiła 837,3m (po odliczeniu przyczółków 785,28m), a budowa pochłonęła 11,5 miliona ówczesnych marek - podsumował Łukasz Brządkowski.

W programie uroczystej sesji było również oficjalne przekazanie pergaminów znajdujących się w kapsule czasu odnalezionej w kwietniu 2019 r. w kamieniu węgielnym wmurowanym pod Mostem Tczewskim. Pergaminy zostały przekazane na ręce Józefa Ziółkowskiego, który przedstawił gościom historię odkrycia tych cennych artefaktów. Co ważne, znaleziska z tłumaczeniem na język polski pergaminów, można zobaczyć w formie wystawy w Fabryce Sztuk w Tczewie.

Jest już tradycją, że podczas Święta Powiatu Tczewskiego przyznawana jest nagroda "Filar Powiatu Tczewskiego". Dotychczas tym zaszczytnym wyróżnieniem mogli się pochwalić: ks. prałat Piotr Wysga, Harcerska Orkiestra Dęta z Tczewa, jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej powiatu tczewskiego, Dovista Polska z Wędków oraz Uniwersytet Morski w Gdyni. W tym roku, w podziękowaniu za aktywną działalność na rzecz Mostu Tczewskiego nagrodę otrzymał Społeczny Komitet Odbudowy Mostu.

Nagrodę otrzymał Społeczny Komitet Odbudowy Mostu reprezentowany przez Łukasza Brządkowskiego oraz osoby zaangażowane w akcję społeczno-medialną #MostTczewskiJakWesterplatte, czyli Jolanta Pobłocka, Bartosz Listewnik i Krzysztof Repiński, a także moja skromna osoba.

Działacze SKOMu podziękowali za docenienie działań, których celem jest doprowadzenie do pełnej odbudowy Mostu Tczewskiego, gwarantującej i przejezdność i godne upamiętnienie burzliwych wydarzeń, które miały miejsce na mostach, zwłaszcza wybuch II wojny światowej. Most Tczewski ma zostać odbudowany w taki sposób, aby przypominał oryginał sprzed wybuchu wojny oraz dzięki sugestii członków SKOM - Muzeum II Wojny Światowej zamierza stworzyć swoją filię Muzeum Mostów Tczewskich, gdy odbudowa zostanie zakończona.

- W temacie mostu nadal mnóstwo do zrobienia, zwłaszcza w kwestii pozyskania rządowych środków na dokończenie odbudowy - zauważają działacze społeczni. - Liczymy na to, że władze powiatu tczewskiego będą korzystać z każdej możliwości pozyskania środków z każdego dostępnego funduszu. Im więcej wniosków, tym większa szansa na to, że któryś z nich zostanie zaakceptowany przez rządzących. Liczymy również na zrealizowanie naszego kluczowego pomysłu, czyli aby Państwo Polskie, władza centralna, przejęła obowiązek odbudowania i utrzymania Mostu Tczewskiego od samorządu powiatowego.

Pamiątkowe statuetki za wsparcie w przeciwdziałaniu pandemii otrzymali:
Samorząd Województwa Pomorskiego, Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ, Szpitale Tczewskie SA, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Tczewie.

Wręczenie zostały również nagrody laureatom eliminacji powiatowych konkursu „Piękna Wieś Pomorska 2021”:

W kategorii „zagroda”:
I miejsce państwo Grażyna i Mateusz Wieccy z Dalwina w gm. Tczew;
II miejsce pani Wioleta Świderska i pan Marek Szmyt z Dąbrówki w gm. Gniew.

W kategorii „wieś”:
I miejsce wsi Gętomie, gm. Morzeszczyn;
oraz
ex aequo II miejsce:
wsi Piaseczno, gm. Gniew;
wsi Lubiszewo Tczewskie, gm. Tczew.