Tczew. Kociewski Kantor Edytorski świętował swój podwójny jubileusz

W Kociewskim Kantorze Edytorskim podsumowano 20 lat jego istnienia. Był jeszcze jeden powód do świętowania - wydano bowiem 50 numer "Kociewskiego Magazynu Regionalnego".

Wydawnictwo powstało w 1985 roku, obecnie istnieje jako sekcja Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tczewie. Gdy je tworzono, działało w strukturze Tczewskiego Centrum Kultury. W czasie jubileuszowego spotkania Roman Landowski, redaktor naczelny magazynu omówił zawartość jego jubileuszowego numeru. Przypomniał, że Kociewski Kantor Edytorski jest także wydawcą ponad 100 książek o tematyce regionalnej, historycznej.
Pierwszy numer kwartalnika pn. "Kociewski Magazyn Regionalny" wydano w 1986 r. jako pismo społeczno-kulturalne, promujące wiedzę o "ziemi najbliższej". Uczy ono przywiązania do Kociewia. Na jego łamach debiutowali młodzi poeci.
Irena Brucka z Kociewskiego Towarzystwa Oświatowego zaproponowała aby minutą ciszy uczcić tych, którzy pracowali dla Kociewia, a odeszli pomiędzy kongresami kociewskimi.
- Uczyłam się Kociewia z "Kociewskiego Magazynu Regionalnego" - powiedziała Irena Brucka.
- To pismo, którego nie musimy się wstydzić - dodał Kazimierz Ickiewicz, przewodniczący Rady Programowej.

Wanda Kołucka, sekretarz redakcji otrzymała odznakę Zasłużony Działacz Kultury. Kilkanaście osób zakładających pismo, wspierających i piszących otrzymało pamiątkowe dyplomy, z winietą jubileuszowego numeru.
O dorobku piśmienniczym i poziomie merytorycznym "Kociewskiego Magazynu Regionalnego" mówiła Katarzyna Nehring.
- Pierwsze kilkanaście numerów przetrwało w moim domowym archiwum - powiedziała Katarzyna Nehring. - Zbierał je i czytał mój ojciec.
Kociewski Kantor Edytorski obchodzi podwójny jubileusz, bo wydano 50 - złoty numer "Kociewskiego Magazynu Regionalnego".
Romuald Wentowski, jeden z założycieli kociewskiej oficyny wydawniczej podczas jubileuszowego spotkania, jakie odbyło się w Tczewie podczas III Kongresu Kociewskiego, przypomniał jak ona powstawała i w jaki sposób dotrwała do dzisiaj. Obecnie założenie pisma jest sprawą prostą, wtedy tak nie było. Historia kantoru może być więc przykładem walki Kociewiaków o własne pismo, ale także jeszcze jednym dowodem strachu ówczesnych władz przed słowem pisanym.

- Żeby to wyjaśnić trzeba cofnąć się do roku 1970 - powiedział Wentowski. - Kiedy powstało Towarzystwo Miłośników Ziemi Tczewskiej, pierwsze na Kociewiu stowarzyszenie regionalne.
Wtedy monopol na regionalizm na Pomorzu posiadały dwa stowarzyszenia Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich i Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.
Romuald Wentowski, kierownik Wydziału Kultury dla Miasta Tczewa i powiatu tczewskiego oraz Roman Landowski, kierownik Poradni Metodycznej Pracy Kulturalno-Oświatowej, postanowili nadrobić zaniedbania i dążyć do otrzymania zezwolenia na wydawanie publikacji. W 1974 roku wykonano
pierwsze podejście do Wojewódzkiego Urzędu Kontroli Prasy i Widowisk. Chciano wydawać zeszyty regionalne. Ze strony władz nastąpiła głucha cisza. Drugi atak na skruszenie cenzury przygotowano 8 lat później. Tym razem przy poparciu władz Tczewa i Starogardu Gdańskiego, pismo skierowano do Głównego Urzędu Kontroli Prasy i Widowisk w Warszawie. Starano się o "Kociewie - Miesięczny Magazyn Regionalny". Roman Landowski i Ryszard Szwoch spotkali się z komisją w Wydziale Propagandy Komitetu Centralnego PZPR w Warszawie. Odpowiedź była jednak negatywna.

Nie przesypiano jednak sprawy i gdy w 1984 roku nastąpiła zmiana prawa prasowego i dopuszczono w nim prowadzenie wydawnictw przez instytucje kultury, zaczęto budować strukturę wydawnictwa od dołu. Postanowiono władzę postawić przed faktem dokonanym.
14 stycznia 1985 roku na wspólnym posiedzeniu rad towarzystw regionalnych w Starogardzie Gd. i Tczewie podjęto uchwały o powołaniu pisma "Kociewie". Nad realizacją dalszego postępowania miał czuwać zespół w składzie: Józef Golicki, Roman Landowski, Romuald Wentowski, Józef Ziółkowski. W styczniu do komitetów Miejskich PZPR, w obu miastach trafiły pisma. Wysłano je także do Miejskich Rad Narodowych, z prośbą aby podjęły uchwały. Tak też się stało.
Zyta Myszka, zastępca prezydenta Tczewa zatwierdziła zmianę statutu Tczewskiego Domu Kultury, tak aby w jego strukturze mogło funkcjonować wydawnictwo. Kierownikiem sekcji wydawniczej został Roman Landowski. Władze nadal nie chciały się zgodzić na powstanie wydawnictwa. I tu z pomocą przyszedł tczewianin Janusz Trzciński, dyrektor Departamentu Teatrów i Widowisk w Ministerstwie Kultury i Sztuki, znający niuanse polityki wydawniczej.

Jego zdaniem nie było szans na wydawanie stałego czasopisma. Jednak ten sam efekt można było uzyskać poprzez wydawanie pisma monotematycznego ukazującego się kilka razy w roku. Wysłano więc pismo do Departamentu Książki MKiS z prośbą o zatwierdzenie planu wydawniczego pod nazwą "Magazyn Regionalny Kociewie". Podobne pismo trafiło też do Głównego Urzędu Kontroli Prasy i Widowisk. Ta ostatnia z instytucji odpisała, że nie leży to w jej kompetencji, lecz Ministerstwa Kultury i Sztuki. I właśnie ono 18 stycznia 1986 roku wyraziło zgodę na powstanie pisma.
Powstanie wydawnictwa z radością przyjęto na Kociewiu. Trzeba przypomnieć, że udział swój w tym mieli: Zygmunt Kułakowski, Marian Matysiak, naczelnik miasta i powiatu, Czesław Glinkowski, prezydent Tczewa. Ze Starogardu Gd. Tadeusz Kubiszewski, Edmund Falkowski, Józef Milewski, Ryszard Szwoch.
15 grudnia 1986 roku ukazał się pierwszy historyczny numer "Kociewskiego Magazynu Regionalnego" - jako publikacja seryjna Towarzystwa Miłośników Ziemi Kociewskiej w Starogardzie Gd. i Towarzystwa Miłośników Ziemi Tczewskiej w Tczewie. Potem po kilku latach funkcjonowania Kociewski Kantor Edytorski mógł liczyć tylko na wsparcie władz Tczewa.